Hadiselere her daim sade ve basit bir şekilde, önyargısız bakmak önemlidir. Ancak bu şekilde isabetli tahliller yapmak mümkün olur. Özellikle sosyal bilimlerde tek doğrunun olmadığını kabul ediyorsak, “genel kabul görmüş iktisadi anlayış” deyip, bu anlayışın tezlerine “nas” gibi sarılmanın bir anlamı yok.
Enflasyona Karşı Uygulanan “Antibiyotik Temelli Para Politikası başlıklı son makalemde bu konuyu incelemiş, değerlendirmelerde bulunmuştum. Öz itibariyle, maliyet kaynaklı enflasyona talep kaynaklı enflasyon muamelesi yapıp, maliyet artışlarını sınırlayacak politikalar uygulamak yerine faizleri artırıp, alım gücünü /talebi kısma yolu tercih ediliyor; bu tercihin antibiyotik gibi yan etkileri var. O da ekonominin durgunluğa itilmesi, diğer bir ifade ile istihdamın düşmesi vb. demiştim.
Nobel ödüllü iktisatçı Joseph Sitiglitz, 15 Mart 2023 te OECD bünyesindeki Sendika Danışma Komitesinin (The Trade Union Advisory Committee, TUAC) şeref konuğu olduğu toplantıda özellikle son iki yıldır. ABD ve Avrupa merkez bankalarının uyguladığı para politikasını ağır bir şekilde eleştiriyor.
Bu toplantıda, Joseph Sitiglitz, FED ve ECB’nin uyguladığı sıkı para politikası, diğer bir ifade ile maliyet enflasyonuna, talep enflasyonu muamelesi yapıp faiz artışları uygulamasına, ağır eleştiriler yöneltiyor. Diyor ki, “Merkez Bankalarının ise, enflasyondaki sıçramanın nedeninin talep genişlemesi olmadığını ısrarla okuyamayarak, faiz artışlarıyla, sabit sermaye, yeni fabrika ve makine yatırımlarında da gerilemeye sebep olduklarını belirtti.
Yazının başlığında “… Sitiglitz’den destek” dedim. Tabi ki şunu iddia etmiyorum: Joseph Sitiglitz benim yazımı okudu da destek verdi, değil. Bazı gerçekleri görmek için Nobel ödüllü ve dünyaca tanınmış olmanız gerekmiyor. Yazımın başında ifade ettiğim gibi, hadiselere önyargısız ve sade bir bakış işin anahtarıdır.
Bu konuyu kaleme alan İktisatçı Kerem Alkin’in yazısının tamamını aşağıdaki linkten okuyabilirsiniz:
Dr. Bayram Çolakoğlu 