“Tek Kuşak Tek Yol” projesi dahilinde, Çin’den çıkan yük treni –üzerindeki 42 konteynır yük ile- Marmaray hattından geçerek kesintisiz olarak Avrupa’ya geçti. Prag’a ulaştığında yolculuğu sona erecek ki bu dünya ekonomisi açısından yeni bir çağın başlangıcıdır.
1487 yılında Avrupalı denizciler Ümit Burnu’nu keşfedince, tarihi İpek Yolu üzerinden, Asya-Avrupa arası ticaretin yolu da denizlere kaymıştı. Bu değişim dünya ekonomisinde önemli bir merhale olmuş; Osmanlı Devleti’nin hâkim olduğu coğrafya ve Akdeniz iktisadi değerini yitirmeye başlamıştı. Netice itibariyle artık Avrupa, Haçlı Seferleri ile zaptu rapt altına alamadığı Osmanlı coğrafyasıını bay-pas ediyordu.
Asya-Avrupa arası ticaret yolları okyanuslara kayınca tarihin en eski ticaret yolu olan ipek yolu da değerini yitiriyor ve içinden geçtiği coğrafya ekonomik olarak bir alt sınıfa iniyordu.
“Tek Kuşak Tek Yol” projesinde Türkiye, projenin olmazsa olmazı konumundadır. Sayın Cumhurbaşkanı, daha başbakanlığı döneminde bu proje dahilinde önemli bir inisiyatif aldı. Türkiye projenin nihayetlenmesi için çok önemli bir rol oynadı. Baku-Tiflis-Kars demiryolu projesi bu kapsamda yapıldı. Hatta Yavuz Sultan Köprüsü’nün orta şeridi bu maksatla raylı sisteme ayrıldı. Ankara-İstanbul demiryolu kuzeye alındığında demir İpekyolu da Marmaray’dan değil, Yavuz Sultan Köprüsü’nden geçecek.
Bu izahtan sonra gelelim işin ekonomik boyutuna; “dünya ekonomisinde yeni bir çağ başlıyor artık”, desek abartmamış oluruz.
Halihazırda Çin’den hareket eden bir gemi Çin-Süveyş Kanalı-Akdeniz üzerinden Roterdam Limanına 48 günde, 10 bin 500 mil yol kat ederek ulaşıyor. 2013 yılında Çin, Kuzey Denizi üzerinden, Bering Boğazından gemileri gönderince yolculukta 12 günlük bir tasarruf sağladı ve 35 güne düştü, bu uzun yolculuk. Ancak bu kuzey yolu –buzullardan dolayı- sadece Temmuz-Kasım ayları arası kullanılabiliyor.
Deniz yolu böyle, pekiyi “Tek Kuşak Tek Yol” dâhilinde yola çıkıp 15 günde Avrupa’ya, Prag’a ulaşan yük treni Çin-Avrupa arasındaki ticareti nasıl etkileyecek?
Yaygın deniz yolunda 45-48 gün süren bir yolculuk ortalama 15 güne düşerek, lojistikte ciddi bir zaman kazanımı ortaya çıkıyor.
Nakliye masrafları düşüyor, yani Pekin-Londra arası en uygun maliyetli bir yol ile bağlanmış oluyor.
Türkiye, Ambarlı üzerinden Avrupa’nın giriş terminaline dönüşüyor.
Demir İpek Yolu, 65 ülke ve 3 milyar nüfusu doğrudan etkiliyor.
ABD’nin öncülüğündeki “Atlantik Gücüne” alternatif oluyor.
Netice mi, tarihinde çağ açıp çağ kapatan bir millet olarak, yeni bir iktisadi çağın açılışında kilit rol oynuyoruz. Anahtar Türkiye’de..
Dr. Bayram Çolakoğlu 